Salaun CNE, Dili, 15 Jullu 2021
SeñorPrimeiru- Ministru
Señora Vise Primeira Ministra no Ministra Solidariedade Sosial
Señora Ministra Saúde no membrus Governu sira seluk
Señor Prezidente Komisaun Funsaun Públika
Señoras no Señoresfunsionáriu públiku no ajente sira
Señoras no señores konvidadus
Ita selebra ohin, ba dala hitu, Loron Nasional Funsaun Públika!.
Tinan ida ne’e Ministériu Saúde mak hetan responsabilidade husi Komisaun Funsaun Públika hodi organiza selebrasaun ida ne’e ho nia objetivu jerál hodi kontinua promove knaar Funsaun Públika nian ba dezenvolvimentu funsionáriu sira nian hodi hala’o sira-nia knaar iha instituisaun Estadu hodi servi Povu ho étika no profisionalismu.
Iha kontestu atual, iha nível nasionál no mós internasionál, ho pandemia Covid-19, ita-nia País hasoru dezafius barak, liuliu hafoin ita hetan dezastre naturál husi ‘Ciclone Seroja’ ne’ebé akontese iha fulan abril liubá no hatodan liután impaktu negativu sosiál no ekonómikune’ebé ita hasoru hela.
Situasaun susar ida ne’ e ezije husi funsionárius no ajente públikus dedikasaun no efikásia aas liu baibain nian atu servínafatin sidadaun sira ho exelénsia. Knaar importante ohinloron nian husi ita-nia Estadu, no nune’e, husi koletivu funsionárius no ajentes, mak hala’o atividade nesesáriu atu ita bele halakon kalamidade saúde públika ita hasoru ohinloron,ne’ebé define iha Dekretu Prezidensiál no Dekretu sira husi Governu hodi implementa Deklarasaun Estadu Emerjénsia husi Prezidente República.
Pandemia ne’e afeta sidadaun hotu-hotu iha mundu tomak no iha Timor-Leste. Nune’e, luta hasoru pandemia ne’e tenke sai knaar hotu-hotunian, funsionárius no ajentes públikus nian, no ida-idaknian, nu’ udar sidadaun Timor-Leste!Maibé funsionárius no ajentes públikus tenke iha responsabilidade as liu, tenke sai ezemplu pozitivu.
Katak hatene lori mensájen klaru no fundamentadu ba sidadaun sira seluk oinsá ida-idak no komunidade tomak bele hasees-an husi moras Covid-19. Purezemplu, importante tebes funsionáriu no ajente públiku ida-idak foti inisiativa buka hatene informasaun loloos hodi haklaken ba sidadaun sira kona-ba vasina hasoru vírus Covid-19. Karik la iha impedimentu ruma, funsionáriu no ajente públiku sira fó ezemplu simu vasina atu hasa’e konfiansa no nune’e dada sidadaun sira seluk atu halo tuir.
Funsionárius no ajentes públikus tenke hatene hatán ba prioridade sira iha ita-nia luta ohinloron. Ita-nia prioridade ohinloron nian mak haforsa saúde públika atu ita bele halakon lalais kalamidade ne’ebé ita hasoru hela.
Biar ida ne’e mak prioridade, Ita-Boot sira labele haluha knaar importante sira seluk Estadu nian, Administrasaun Públika nian, biar ita moris iha susar laran. Ho ida ne’ e, ha’u hakarak hatete katak knaar importante sira seluk iha frente edukasaun, agrikultura, kultura, ekonomia, justisa no iha sektór sira seluk tenke hala’o nafatin ho empeñu, dedikasaun no efikásia, biar hasorufukun no restrisaun oioin.
Halo parte iha frente luta ba saúde, sidadaun hotu-hotu, funsionáriu no ajente públiku hotu-hotu, la’ós de’it sidadaun sira ne’ebé servisu iha sektor saúde. Katak la’ós de’it sira ne’ebé halo servisu prevensaun, tratamentu no atividade sira seluk ne’ebé iha relasaun direta ka indireta ho luta hasoru moras Covid-19.
Haree ba esforsu koletivu ne’ebé halo to’o ohinloron ho kolen-laek, ha’u konvida hotu-hotu atu rekoñese, saúda, motiva no kolabora liutánhodi haforsa sira ne’ebé halo parte linha dafrente no, liuliu Ministériu Saúde. Médiku, enfermeiru no pesoál saúde sira seluk, inklui husi transporte no limpeza, polísia, forsa armada no husi sektor sira seluk, arriska sira nia saúde no mós sira nia vida loron-loron tanba vírus Covid-19 bele daet ba sira, iha momentu ne’ebé de’it, bainhira hala’o sira-nia atividade nu’ udar linha da frente.
Señoras no Señores
Tema ne’ebé Ministériu Saúde hili ba selebrasaun ida ne’e mak: ‘Ábitu Saudável no Vasinasaun Hasoru COVID-19, Nu’udar Dalan ba Nova Normalidade ba iha Atendimentu Públiku’. Tema ida ne’e lori ita atu hanoin ba nesesidade urjente hodi promove ábitu no komportamentu sira ne’ebé halo ita moris saudável.
Durante loron sanulu nia laran, Ministériu Saúde hala’o atividade barak hodi promove saúde no bein-estar funsionáriu no ajente sira-nian iha administrasaun públika, hodi bele dedika-an di’ak liután atu dezempeña sira-nia funsaun ho kualidade, hodi sai hanesan ezemplu ba família sira no ba populasaun en-jerál.
Tema ne’e bolu atensaun mós ba programa vasinasaun ne’ebé Ministériu Saúde hala’o dadaun kontra vírus Covid-19nu’udar esforsu bo’ot ida husi Governu Timor-Leste hodi prevene no kontrola moras Covid-19, atu Povu tomak bele filafali ba moris ‘normal’ ka ‘bainbain’ no ita hotu beleajuda halais liután prosesuhodi haburas dezenvolvimentu sustentável iha ita-nia País.
Parabéns ba programa di’ak ida ne’e husi Ministériu Saúde!
Funsionárius no ajente públikus iha Timor-Leste tomak
Señoras no señores
Ha’u aproveita okaziaun ida ne’e hodi hato’o ha’u nia agradesimentu ba funsionáriu no ajentepúbliku sira hotuba esforsu tomak no empeñu husi ida-idakne’ebé servisu iha instituisaun sira ne’ebé halo parte Governu no instituisaun autónoma Estadu nian.
Prezidente Repúblika no sidadaun hotu-hotu sei la haluha imi nia kriatividade, dedikasaun no empeñu tomak iha Ita-Boot sira-nia knaar loron-loron nian. Prezidente Repúblika hein efisiénsia liu no kualidade liu husi instituisaun públika no autónoma sira no husi funsionáriu no ajente públiku ida-idak husi ohin ba oin. Hein mós husi Ita-Boot sira respeitu ba prinsípius legalidade, transparénsia no imparsialidade hanesan dalan hotu-hotu nian atu servi di’ak liután ita-nia Estadu no Povu tomak.
Molok ramata, ha’u hakarak husik hela lia menon espesiál ida ba dirijente siraiha Administrasaun Públika. Atu haree oinsá kapasita, motiva, enkoraja no valoriza liután funsionáriu no ajente públiku ida-idak ne’ebé hala’o hela ninia knaar ho exelénsia. Importante tebes katak funsionáriu no ajente públiku ida-idak envolve-an iha vida instituisaun nian ho idéia no asaun,ho matenek ida-idak nian, iha prosesu hadi’ak servisu Estadu nian atu servi di’ak liután Povu Timor-Leste.
Parabéns ba aniversáriu dahitu LoronFunsaun Públika!
Hako’ak boot ba imi hotu, servidor Estadu no Povu! (BT)